5 vragen aan Mariël Holtermans van de blog ‘Reading Freud’

De kuur:

6000 pagina’s (het complete oeuvre van Freud in chronologische volgorde)

15 pagina’s per dag

5 dagen per week

Dagelijks een leesverslag en associaties op Reading Freud en ook te volgen via Facebook

 

Mariël Holtermans is in oktober 2018 deze ‘kuur’ begonnen en ze heeft recent deel 1 (van de 10 boeken) uitgelezen en beschreven in 45 blogs. Een goede aanleiding om Mariël op te zoeken bij haar thuis – de plek waar alles gelezen, geschreven en gefotografeerd wordt -, en haar een paar vragen te stellen over dit bijzondere project.

 

  • Hoe ben je op het idee gekomen voor deze kuur?

Tijdens mijn studie psychologie en de opleiding tot GZ-psycholoog heb ik de psychoanalytische invalshoek gemist en ik dacht ‘ooit ga ik eens een boek van Freud lezen’. Gaandeweg kreeg ik steeds meer behoefte aan verdieping in mijn werk en een persoonlijke wens om meer over het psychoanalytisch gedachtegoed te weten te komen. Op een avond viel me ‘plop’ het idee in: elke dag in een vaste cadans Freud lezen en daarover schrijven. Ik houd van schrijven, schep graag zelf iets nieuws en wil delen met anderen wat mij na aan het hart ligt. Tevens zocht ik een doel om mezelf uit een persoonlijk moeilijke periode te trekken. Alles kwam eigenlijk samen. De volgende ochtend was het idee nog springlevend en ben ik mijn plan langzaam vorm gaan geven tot waar ik nu vijf maanden later ben.

 

  • Waar was je het meest door verrast in dit eerste deel van het werk van Freud?

Ik wist op voorhand dat Freud een fantastische schrijver was en ik ontdekte nu zelf zijn literaire kwaliteiten, zijn beeldend taalgebruik met name in de ziektegeschiedenissen maar ook zijn humor. Inhoudelijk was ik verbaasd hoe creatief en minutieus hij probeert de psyche te ontleden en hoe goed hij in staat was om daarover na te denken. Het was echt revolutionair wat hij deed. Het voldoet misschien niet aan de huidige toets der wetenschap maar dat doet niet af aan wat hij ontdekt heeft. Veel daarvan is ook nu nog van toepassing en zijn werk ligt mijns inziens echt aan de basis van andere vormen van therapeutische behandeling en meer algemeen in ons kijken naar de mens. Het verraste me ook hoe het omgaan met trauma’s toen en nu (in de vorm van EMDR) raakvlakken heeft: het werken met associaties en het wissen van beelden.    

 

  • Welke ervaring(en) had je tijdens het lezen van het eerste deel?

Wat Freud over de mens schrijft, zet aan tot zelfreflectie en stimuleert om daarover in gesprek te gaan. Het leuke is – en dat maakt het heel anders dan een droog studieboek – is de persoonlijke wijze waarop hij schrijft, waardoor je een beeld krijgt van wie Freud was en hoe hij verbonden is met zijn theorie. Ik moet denken aan hoe hij vertelt na te denken in zijn koets op weg naar een patiënt; je ziet hem dan door Wenen rijden. Ik vind ook dat wanneer je eerlijk bent tegenover jezelf, je in moet durven zien dat er een enorm deel in ons is waar we nauwelijks controle over hebben. Dit is precies waar psychoanalyse over gaat, maar het vergt moed om te erkennen dat je deels gestuurd wordt door onbewuste processen. Dat inzicht wordt in veel nieuwe stromingen (en in onze ‘maakbare’ samenleving) niet meegenomen en niet graag gehoord. Daarmee wordt een belangrijk aspect van het menselijke functioneren over het hoofd gezien.

 

  • Als je een blog zou mogen kiezen uit de verzameling blogs die je tot nu toe geschreven hebt om ons te laten lezen, welke zou dat zijn?

Dat is mijn zevende blog ‘behandeling van de ziel’, het is een essay over de kracht van het woord op het organisme. Hij verbindt op een holistische manier lichaam en geest met elkaar en legt feilloos uit dat het genezende effect zit in de relatie tussen de persoon van de therapeut en de patiënt. Freud overtuigt de lezer alsof hij een nieuwe ontdekking doet, terwijl hij tegelijkertijd over eeuwenoude wijsheden schrijft. Deze tekst sprong er voor mij echt uit en bij die blog heb ik het meest plezier in het schrijven gehad.

 

  • Wat zijn je ideeën/wensen voor de toekomst, naast natuurlijk de overige negen delen verder lezen en daar over schrijven?

Het brengt me nu al veel inzicht en plezier door te lezen en te schrijven, in die zin is het vervullend in zichzelf. Ook ontstaan er verrassende connecties door toedoen van de blog, zo werd ik laatst gebeld door een psychiater die er zijn waardering over uitsprak. Ik zie voor me dat er gaandeweg een persoonlijk en professioneel portfolio ontstaat waar ik mogelijk eens een praatje over kan houden of waar een nieuwe schrijfopdracht uit kan voortvloeien. Het is ook een wens om een andere liefde van mij – de klassieke muziek – meer te vervlechten in de blogs; veel belangrijke componisten waren tijdgenoten van Freud. En misschien brengt dit project me op een of andere manier dichter bij mijn wens een promotieonderzoek te doen over een psychoanalytisch onderwerp.

3 Replies to “5 vragen aan Mariël Holtermans van de blog ‘Reading Freud’

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *